Nhiệt độ không khí là gì? Cách đo nhiệt độ không khí
Ngày đăng: 22/12/2020 15:25

Nhiệt độ không khí là gì?

Nhiệt độ không khí là hiện tượng các tia bức xạ của mặt trời đi qua khí quyển. Mặt đất sẽ hấp thụ năng lượng nhiệt của mặt trời rồi bức xạ đi vào không khí làm cho cho không khí nóng lên. Nhiệt độ không khí còn là thước đo mức độ lạnh hoặc nóng của không khí. Là thước đo lường động năng trung bình của các phân tử có trong không khí. Được biểu thị bằng đơn vị hoặc độ được chỉ định trên thang đo chuẩn. 

Nhiệt độ không khí ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và sinh sản của thực vật, động vật, nhiệt độ ấm hơn sẽ giúp thúc đẩy sự tăng trưởng sinh học. Nhiệt độ không khí cũng làm ảnh hưởng đến những thông số thời tiết khác.

Ví dụ nhiệt độ không khí ảnh hưởng đến độ ẩm không khí tương đối, tốc độ bay hơi, tốc độ và hướng gió,…

Nhiệt độ không khí còn là một trong 3 yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thời tiết. Khí hậu, nhiệt độ không khí, áp suất và mật độ không khí có mối quan hệ mật thiết với nhau. Nếu các phần tử ấm lên sẽ di chuyển và va vào nhau nhiều hơn. Tạo ra áp lực không khí mạnh hơn và mật độ không khí sẽ dày hơn. Từ 3 yếu tố đó, các nhà thiên văn học sẽ dễ dàng kết luận thời tiết những ngày tới sẽ như thế nào.

 

Nhiệt độ không khí là gì ?

Cách đo nhiệt độ không khí

Dụng cụ để đo nhiệt độ không khí

Dụng cụ dùng để đo nhiệt độ không khí là nhiệt kế. Đơn vị đo cũng giống như đo nhiệt độ con người được hiển thị bằng độ F hoặc độ C. Hay đơn vị tiêu chuẩn quốc tế Kelvin. 0 độ Kelvin được gọi là số không tuyệt đối, là nhiệt độ lạnh nhất có thể. Đây là mức nhiệt độ mà tất cả các chuyển động phân tử dừng lại, xấp xỉ bằng -460 độ F và -273 độ C.

Cách đo nhiệt độ không khí

  • Đầu tiên để đo nhiệt độ không khí bạn phải đặt nhiệt kế trong bóng râm, cách mặt đất 2 mét. Bởi nhiệt kế đặt quá thấp sẽ thu nhiệt độ dư thừa từ mặt đất. Và nếu nhiệt kế quá cao sẽ làm sai lệch nhiệt độ không khí do sự làm lạnh tự nhiên của khí quyển.
  • Có luồng không khí tốt cho nhiệt kế. Nó sẽ giữ cho không khí lưu thông xung quanh nhiệt kế, duy trì sự cân bằng cho môi trường. Vì vậy phải đảm bảo không có vật cản nào chặn nhiệt kế của của bạn như nhà hoặc cây cối. Nên để nhiệt kế ở không gian càng thoáng càng tốt.
  • Đặt nhiệt kế lên bề mặt cỏ. Bê tông và mặt đường thường thu hút nhiều nhiệt hơn cỏ. Do đó mà ở các thành phố sẽ nóng hơn ở vùng ngoại ô. Nếu để nhiệt kế từ mặt bê tông hay gạch lát. Thì phải đặt nhiệt kế cách ít nhất 30m để tránh đo nhiệt độ không khí sai.
  • Che chắn cho nhiệt kế. Khi trời mưa, không để cho nhiệt kế bị ướt, nó có thể làm nhiệt kế bị hư. Vì vậy bạn có thể dùng lá chắn bức xạ mặt trời để che cho nhiệt kế.

Cách tính nhiệt độ không khí trung bình ngày:

Để đo nhiệt độ trung bình của 1 ngày bạn cần phải đo nhiệt độ cách nhau 3 – 4 tiếng/lần. Nếu muốn độ chính xác cao hơn thì bạn có thể đo mỗi giờ 1 lần. Nhưng điều này rất mất thời gian. Sau khi đo xong, bạn lấy kết quả các lần đo cộng lại rồi chia cho số lần đo sẽ ra nhiệt độ trung bình của 1 ngày. 3 cách tính nhiệt độ không khí trung bình:

Cách đo nhiệt độ không khí trung bình tháng:

Lấy tổng nhiệt độ các ngày trong tháng chia cho số ngày trong tháng. Còn đo nhiệt độ không khí trung bình theo năm là lấy tổng nhiệt độ các tháng trong năm chia cho 12 tháng.

Cách đo nhiệt độ không khí

Những yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí

Nhiệt độ không khí bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố. Như là biến đổi khí hậu toàn cầu, luồng gió, vị trí địa lý, mây che phủ ở một vị trí cụ thể.

Độ cao

Độ cao cũng làm ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí. Độ cao càng cao sẽ càng mát do sự thay đổi về áp suất không khí. Nếu áp suất không khí thấp sẽ làm nhiệt độ lạnh hơn. 

Nếu tất cả các yếu tố khác nhau đều bằng nhau. Thì nhiệt độ không khí giảm khoảng 7 độ F cho mỗi 2000 feet (610m) độ cao tăng lên. Vì vậy mà càng lên cao nhiệt độ sẽ càng giảm và lạnh hơn.

Mây

Mây cũng là yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí. Bởi các đám mây hấp thụ ánh sáng mặt trời trước rồi mới chạm đến bề mặt trái đất. Những phần tử khác lơ lửng trong không khí cũng có thể làm tác động đến nhiệt độ. Các đám mây bụi từ các cơn bão hay do tro bụi từ phun trào núi lửa cũng có thể làm nhiệt độ không khí trong một vùng thay đổi đáng kể. Những hạt này ngăn cản không cho năng lượng mặt trời chạm đến bề mặt.

Vị trí địa lý

Đường xích đạo gần mặt trời nhất dù độ nghiêng của trục Trái Đất như thế nào. Nhiệt độ không khí dao động ít hơn xung quanh đường xích đạo so với bất kỳ vĩ độ. Và những khu vực ở gần đường xích đạo sẽ có nhiệt độ ấm hơn.

Ở xích đạo, mặt trời chiếu thẳng trực tiếp vào đất liền nhất. Những khu vực nhiệt đới xung quanh xích đạo sẽ hấp thụ năng lượng bức xạ từ mặt trời nhiều hơn so với phản xạ. Và ngược lại, các vùng cực nhận ánh sáng mặt trời ở một góc nên ánh sáng phải đi qua lượng khí quyển lớn hơn. Bởi lúc này các vùng cực hấp thụ nhiệt từ mặt trời sẽ ít hơn làm cho nhiệt độ không khí lạnh hơn.

Vị trí địa lý ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí

Luồng gió

Những luồng gió mang theo năng lượng nhiệt dư thừa từ các khu vực nhiệt đới đến khu vực mát hơn trên khắp hành tinh. Dòng hải lưu cũng mang nước ấm hơn vào khu vực lạnh hơn. 

Những yếu tố khác

Những yếu tố nhân tạo cũng có tác động lớn đến nhiệt độ không khí. Ở thành phố nơi tập trung nhiều đường phố bằng nhựa đường, bê tông. Lượng năng lượng bức xạ khổng lồ được hấp thụ do các vật liệu này nên làm cho thành phố nóng hơn so với nông thôn. Ở nông thôn có lượng lớn năng lượng bức xạ được dùng để làm bay hơi ẩm từ thảm thực vật. Và đất nên nhiệt độ còn đọng lại rất ít làm cho khí hậu mát hơn.

Hy vọng qua bài viết này bạn sẽ hiểu hơn về nhiệt độ không khí. Và cách đo nhiệt độ không khí như thế nào.

Nhiệt độ không khí là gì? Cách đo nhiệt độ không khí
Ngày đăng: 22/12/2020 15:25

Nhiệt độ không khí là gì?

Nhiệt độ không khí là hiện tượng các tia bức xạ của mặt trời đi qua khí quyển. Mặt đất sẽ hấp thụ năng lượng nhiệt của mặt trời rồi bức xạ đi vào không khí làm cho cho không khí nóng lên. Nhiệt độ không khí còn là thước đo mức độ lạnh hoặc nóng của không khí. Là thước đo lường động năng trung bình của các phân tử có trong không khí. Được biểu thị bằng đơn vị hoặc độ được chỉ định trên thang đo chuẩn. 

Nhiệt độ không khí ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và sinh sản của thực vật, động vật, nhiệt độ ấm hơn sẽ giúp thúc đẩy sự tăng trưởng sinh học. Nhiệt độ không khí cũng làm ảnh hưởng đến những thông số thời tiết khác.

Ví dụ nhiệt độ không khí ảnh hưởng đến độ ẩm không khí tương đối, tốc độ bay hơi, tốc độ và hướng gió,…

Nhiệt độ không khí còn là một trong 3 yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thời tiết. Khí hậu, nhiệt độ không khí, áp suất và mật độ không khí có mối quan hệ mật thiết với nhau. Nếu các phần tử ấm lên sẽ di chuyển và va vào nhau nhiều hơn. Tạo ra áp lực không khí mạnh hơn và mật độ không khí sẽ dày hơn. Từ 3 yếu tố đó, các nhà thiên văn học sẽ dễ dàng kết luận thời tiết những ngày tới sẽ như thế nào.

 

Nhiệt độ không khí là gì ?

Cách đo nhiệt độ không khí

Dụng cụ để đo nhiệt độ không khí

Dụng cụ dùng để đo nhiệt độ không khí là nhiệt kế. Đơn vị đo cũng giống như đo nhiệt độ con người được hiển thị bằng độ F hoặc độ C. Hay đơn vị tiêu chuẩn quốc tế Kelvin. 0 độ Kelvin được gọi là số không tuyệt đối, là nhiệt độ lạnh nhất có thể. Đây là mức nhiệt độ mà tất cả các chuyển động phân tử dừng lại, xấp xỉ bằng -460 độ F và -273 độ C.

Cách đo nhiệt độ không khí

  • Đầu tiên để đo nhiệt độ không khí bạn phải đặt nhiệt kế trong bóng râm, cách mặt đất 2 mét. Bởi nhiệt kế đặt quá thấp sẽ thu nhiệt độ dư thừa từ mặt đất. Và nếu nhiệt kế quá cao sẽ làm sai lệch nhiệt độ không khí do sự làm lạnh tự nhiên của khí quyển.
  • Có luồng không khí tốt cho nhiệt kế. Nó sẽ giữ cho không khí lưu thông xung quanh nhiệt kế, duy trì sự cân bằng cho môi trường. Vì vậy phải đảm bảo không có vật cản nào chặn nhiệt kế của của bạn như nhà hoặc cây cối. Nên để nhiệt kế ở không gian càng thoáng càng tốt.
  • Đặt nhiệt kế lên bề mặt cỏ. Bê tông và mặt đường thường thu hút nhiều nhiệt hơn cỏ. Do đó mà ở các thành phố sẽ nóng hơn ở vùng ngoại ô. Nếu để nhiệt kế từ mặt bê tông hay gạch lát. Thì phải đặt nhiệt kế cách ít nhất 30m để tránh đo nhiệt độ không khí sai.
  • Che chắn cho nhiệt kế. Khi trời mưa, không để cho nhiệt kế bị ướt, nó có thể làm nhiệt kế bị hư. Vì vậy bạn có thể dùng lá chắn bức xạ mặt trời để che cho nhiệt kế.

Cách tính nhiệt độ không khí trung bình ngày:

Để đo nhiệt độ trung bình của 1 ngày bạn cần phải đo nhiệt độ cách nhau 3 – 4 tiếng/lần. Nếu muốn độ chính xác cao hơn thì bạn có thể đo mỗi giờ 1 lần. Nhưng điều này rất mất thời gian. Sau khi đo xong, bạn lấy kết quả các lần đo cộng lại rồi chia cho số lần đo sẽ ra nhiệt độ trung bình của 1 ngày. 3 cách tính nhiệt độ không khí trung bình:

Cách đo nhiệt độ không khí trung bình tháng:

Lấy tổng nhiệt độ các ngày trong tháng chia cho số ngày trong tháng. Còn đo nhiệt độ không khí trung bình theo năm là lấy tổng nhiệt độ các tháng trong năm chia cho 12 tháng.

Cách đo nhiệt độ không khí

Những yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí

Nhiệt độ không khí bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố. Như là biến đổi khí hậu toàn cầu, luồng gió, vị trí địa lý, mây che phủ ở một vị trí cụ thể.

Độ cao

Độ cao cũng làm ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí. Độ cao càng cao sẽ càng mát do sự thay đổi về áp suất không khí. Nếu áp suất không khí thấp sẽ làm nhiệt độ lạnh hơn. 

Nếu tất cả các yếu tố khác nhau đều bằng nhau. Thì nhiệt độ không khí giảm khoảng 7 độ F cho mỗi 2000 feet (610m) độ cao tăng lên. Vì vậy mà càng lên cao nhiệt độ sẽ càng giảm và lạnh hơn.

Mây

Mây cũng là yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí. Bởi các đám mây hấp thụ ánh sáng mặt trời trước rồi mới chạm đến bề mặt trái đất. Những phần tử khác lơ lửng trong không khí cũng có thể làm tác động đến nhiệt độ. Các đám mây bụi từ các cơn bão hay do tro bụi từ phun trào núi lửa cũng có thể làm nhiệt độ không khí trong một vùng thay đổi đáng kể. Những hạt này ngăn cản không cho năng lượng mặt trời chạm đến bề mặt.

Vị trí địa lý

Đường xích đạo gần mặt trời nhất dù độ nghiêng của trục Trái Đất như thế nào. Nhiệt độ không khí dao động ít hơn xung quanh đường xích đạo so với bất kỳ vĩ độ. Và những khu vực ở gần đường xích đạo sẽ có nhiệt độ ấm hơn.

Ở xích đạo, mặt trời chiếu thẳng trực tiếp vào đất liền nhất. Những khu vực nhiệt đới xung quanh xích đạo sẽ hấp thụ năng lượng bức xạ từ mặt trời nhiều hơn so với phản xạ. Và ngược lại, các vùng cực nhận ánh sáng mặt trời ở một góc nên ánh sáng phải đi qua lượng khí quyển lớn hơn. Bởi lúc này các vùng cực hấp thụ nhiệt từ mặt trời sẽ ít hơn làm cho nhiệt độ không khí lạnh hơn.

Vị trí địa lý ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí

Luồng gió

Những luồng gió mang theo năng lượng nhiệt dư thừa từ các khu vực nhiệt đới đến khu vực mát hơn trên khắp hành tinh. Dòng hải lưu cũng mang nước ấm hơn vào khu vực lạnh hơn. 

Những yếu tố khác

Những yếu tố nhân tạo cũng có tác động lớn đến nhiệt độ không khí. Ở thành phố nơi tập trung nhiều đường phố bằng nhựa đường, bê tông. Lượng năng lượng bức xạ khổng lồ được hấp thụ do các vật liệu này nên làm cho thành phố nóng hơn so với nông thôn. Ở nông thôn có lượng lớn năng lượng bức xạ được dùng để làm bay hơi ẩm từ thảm thực vật. Và đất nên nhiệt độ còn đọng lại rất ít làm cho khí hậu mát hơn.

Hy vọng qua bài viết này bạn sẽ hiểu hơn về nhiệt độ không khí. Và cách đo nhiệt độ không khí như thế nào.